Chynów. Świętej Trójcy

Parafia Chynów powstała w 1434 roku i została prawdopodobnie wydzielona z części parafii Drwalew. Dekret erekcyjny nosi datę 17 lipca 1434 r. Założycielem chynowskiej parafii był Piotr Pilikowicz – dziedzic dóbr Skały i wojewoda mazowiecki. On też ufundował pierwszy kościół pw. Św. Trójcy, który wybudowano w pewnym oddaleniu od wsi, przy drodze łączącej Grójec z Górą Kalwarią, już wtedy znanej jako via magna. Najstarszy kościół został zastąpiony przez nowy w 1531 r. Obecny najprawdopodobniej wzniesiono w XVII w., z wykorzystaniem drewna z poprzedniej świątyni, stąd słusznie nazywany jest najstarszym modrzewiowym kościołem na Mazowszu.

W świątyni zachowało się bogate, głównie barokowe, wyposażenie. Zwraca uwagę rokokowa nastawa ołtarzowa zwieńczona polichromowanymi figurami św. Józefa i św. Jana Nepomucena, piękny, późnorenesansowy ołtarz boczny z barokowym obrazem Matki Bożej (tzw. Umiłowanie, z jednym okiem zasłoniętym przez główkę Dzieciątka) i pełnymi uroku figurami: św. Zofii z trzema córkami oraz św. Marii Magdaleny. Ciekawym elementem wyposażenia jest belka tęczowa, niedawno przywrócona na swoje pierwotne miejsce, z figurami świętych i krucyfiksem. Z dawnego wystroju kościoła zachowała się jeszcze barokowa ambona, chrzcielnica oraz prospekt organowy, pochodzący najprawdopodobniej z XVIII wieku.

Z zabytków malarskich zdobiących kościół najciekawszy jest barokowy obraz „Ukrzyżowanie”  z wizerunkami fundatorów (prawdopodobnie rodzina Chynowskich) oraz portret trumienny na blasze, przedstawiający nieznaną z imienia i nazwiska kobietę, zmarłą w 1667 roku. Ciekawostką jest zamek z kutego żelaza w drzwiach do zakrystii, działający nieprzerwanie od XVII wieku. W obrębie muru okalającego kościół znajduje się też szesnastowieczna płyta nagrobna kanonika warszawskiego, Bartłomieja z Belska Starego (zm. 1527) z dwoma herbami i gotyckim napisem, dziś niestety nieczytelnym.

Kościół pw. Św. Trójcy, malowniczo położony w cieniu drzew, cudem uniknął niszczycielskiego działania żywiołów i wojen. Dziś posiada z pewnością wartość unikatową i jest jednym z ciekawszych tego typu zabytków na ziemi mazowieckiej.