Akademia Katolicka w Warszawie (AKW) – Collegium Joanneum

Dzieje Akademii Katolickiej w Warszawie (AKW) – Collegium Joanneum sięgają lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku, tak trudnych w życiu Kościoła w Polsce. Wydarzenia tamtych lat sprawiły, że Kościół w Archidiecezji Warszawskiej stanął wobec problemu kształcenia na poziomie akademickim kandydatów do kapłaństwa, czyli alumnów Metropolitalnego Seminarium Duchownego Św. Jana Chrzciciela.

W Warszawie istniał i działał na Uniwersytecie Warszawskim powstały w 1920 roku Wydział Teologiczny, którego studentami byli alumni wspomnianego Seminarium. Sytuacja uległa całkowitej zmianie po utworzeniu przez władze państwowe w 1954 roku Akademii Teologii Katolickiej. Wydział Teologiczny w dotychczasowej formie przestał istnieć, a alumni Seminarium, dotychczasowi studenci Wydziału, pozostali studentami Akademii i mogli ukończyć rozpoczęte studia teologiczne. Władza archidiecezjalna, co jest w pełni zrozumiałe w ówczesnej sytuacji prawnej Akademii, jak i trwającego napięcia pomiędzy państwem a Kościołem, nie mogła już jednak zapewnić akademickich studiów teologicznych alumnom przychodzącym na pierwszy rok studiów seminaryjnych. W tej nowej sytuacji mogli oni zdobywać jedynie wykształcenie teologiczne na poziomie Seminarium Duchownego i tym samym nie posiadali wykształcenia wyższego, uznawanego przez władze państwowe. Podobnie studia seminaryjne nie pozwalały na zdobycie wykształcenia akademickiego uznawanego przez ówczesne prawodawstwo kościelne. Sytuacja taka trwała kilka lat i wymagała znalezienia jakiegoś rozwiązania.

Metropolitalne Seminarium Duchowne, przez tyle lat związane z Wydziałem Teologicznym posiadało odpowiednią kadrę profesorską, nadal wykładali w nim profesorowie powstałej Akademii, zatem należało wykorzystać tak duże zaplecze naukowe. Powstała zatem myśl powołania akademickiego studium teologii z prawami kościelnymi, niezależnego od powstałej i działającej Akademii Teologii Katolickiej. Zdawano sobie sprawę, iż takie studium nie uzyska praw państwowych, ale będzie uznane za akademickie przez władze kościelne. Przyjęte rozwiązanie zaczęto realizować: okazało się, że takie rozwiązanie przez długie lata pozwalało alumnom – studentom powstałego Studium zdobywać akademickie wykształcenie teologiczne, zaś Kościołowi zachować niezależność w kształceniu kandydatów do kapłaństwa.