Warszawa. Sanktuarium św. Józefa Oblubieńca NMP na Kole

Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny znajduje się na wolskim osiedlu Koło. Nazwa „Koło” wywodzi się od kręgów, w których zasiadali posłowie podczas elekcji królewskich. W latach 1573 – 1764 odbyło się ich 12. Osiedle zostało włączone w obręb miasta w roku 1916, razem z dzielnicami: Wolą, Ochotą i Mokotowem.

Teren pod budowę kościoła o powierzchni 5 tys. m2 zakupiono od Zarządu Stołecznego w roku 1937. Parafię na Kole erygował 31 marca 1938 r. kard. Aleksander Kakowski z części parafii Babice oraz św. Wawrzyńca i św. Wojciecha w Warszawie. Pierwszym proboszczem został ks. Jan Sitnik. Już 17 kwietnia 1938 r. poświecono drewniany kościół, wzniesiony według projektu inż. architekta Feliksa Michalskiego. Podczas okupacji niemieckiej – we wrześniu 1944 r. – hitlerowcy spalili drewniany kościół i plebanię, a mieszkańców osiedla wypędzili. Po wojnie podjęto trud odbudowy. Zaowocował on 6 sierpnia 1951 r. poświęceniem kościoła przez kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski. Kilka lat później teren kościelny znacznie uszczuplono. Na odebranym przez władze komunistyczne gruncie stanął blok mieszkalny. Prace wykończeniowe wewnątrz kościoła trwały przez kolejne lata. W 1955 roku powstała kopuła z polichromią profesorów Józefa Sławińskiego i Michała Baranowskiego, którzy nieco później pokryli barwnymi malowidłami prezbiterium.

W dniu 1 czerwca 1963 r. Prymas Tysiąclecia dokonał konsekracji wykończonej świątyni. Dwupoziomowa budowla sakralna zajmuje powierzchnię 900 m2 i sięga wysokości 37 m. Trójnawowy kościół utrzymany jest w stylu modernistycznym – reprezentuje typ bazylikowy. W miejscu skrzyżowania nawy górnej z transeptem wznosi się potężna kopuła na planie ośmioboku. Druga kopuła umieszczona jest nad kaplicą adoracyjną. Od frontu – po obu stronach fasady – wznoszą się wieże z otworami dzwonnymi. Pomiędzy nimi rozpościera się ażurowa ściana z niewielką rozetą okienną. Cennymi elementami wyposażenia świątyni są stacje Drogi Krzyżowej i witraże wykonane przez artystkę Marię Hiszpańską – Neuman oraz prace znanego artysty rzeźbiarza, prof. Gustawa Zemły, m.in.: monumentalny krzyż z figurą Pana Jezusa i tablice przedstawiające tajemnice różańcowe. W latach 2013 – 2015 przeprowadzono kompleksowy remont wnętrza kościoła wraz z wymianą wszystkich instalacji, renowacją posadzki i wystrojem liturgicznym.

19 marca 2021 roku kard. Kazimierz Nycz ustanowił kościół św. Józefa na Kole diecezjalnym sanktuarium. W dekrecie ustanawiającym sanktuarium metropolita warszawski pobłogosławił wszystkich “wiernych oddających cześć Świętemu Józefowi, wypraszających za jego wstawiennictwem łaski i pragnących w swym życiu naśladować przykład Świętego”.