Warszawa. Św. Katarzyny

Parafia służewska (obecnie parafia św. Katarzyny na Służewie) jest najstarszą spośród wszystkich znajdujących się dzisiaj na obszarze lewobrzeżnej Warszawy. „Parafia erygowana w 1238 r. przez biskupa poznańskiego Pawła z Bnina (Bnińskiego).” ([3] s.549) Jej fundatorem jest prawdopodobnie książę Konrad Mazowiecki, który władał terenami, zajmowanymi wcześniej przez ośrodek misyjny ojców benedyktynów. W owym czasie znajdował się w tym miejscu drewniany kościółek, którym opiekowali się kolejni właściciele tych terenów. Obecny kościół, pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, został zbudowany prawdopodobnie na przełomie XIV i XV w. i był wielokrotnie przebudowywany.

Parafia erygowana w 1238 r. przez biskupa poznańskiego Pawła z Bnina (Bnińskiego).

Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, zbudowany na przełomie XV i XVI w. w stylu gotyku mazowieckiego, odbudowywany i przebudowywany zwłaszcza w latach 1742-1743 (1772?) za Czartoryskich i 1846-1848 za Potockich wg projektu Franciszka Marii Lanciego.

Plebania w kształcie polskiego dworku zbudowana w latach 1640-1646 przez ks. Wojciecha Kacprowskiego i poświęcona przez bp. poznańskiego Stefana Wierzbowskiego w 1687 r. Dom parafialny wybudowany w latach 1981-1985 (1984?).

Parafia posiada dwa cmentarze: stary w pobliżu kościoła i nowy przy ul. Wałbrzyskiej z 1900 r.

Pierwsza świątynia służewska nie przetrwała jednak długo. Zniszczył ją najazd Jadźwingów i Litwinów i na jej miejscu na przełomie XIV i XV w. wzniesiono murowany kościół w stylu gotyku mazowieckiego. Wiek XVII przyniósł kolejne pożary. Mury świątynne zostały w znacznym stopniu zniszczone i budynek pozostawał opuszczony przez pewien czas. Kolejne tragiczne wydarzenia przyniósł najazd wojsk szwedzkich w 1653 r., kiedy kościół został ograbiony i zrujnowany.

Dopiero w latach 1745-1772 świątynia została odrestaurowana przez księcia Augusta Czartoryskiego. Kolejne prace przeprowadzono w 1846 r. z funduszy parafialnych. Powstała fasada wg projektu Franciszka Marii Lanciego. Arcybiskup warszawski Wincenty Chościak-Popiel 10 lipca 1898 r. dokonał konsekracji świątyni służewskiej.

W latach II wojny światowej, kiedy stolica została zrujnowana przez wojska hitlerowskie, świątynia służewska ocalała niemal cudem dzięki staraniom proboszcza i parafian, wśród których byli Niemcy-katolicy, osiedleni na tych terenach przez carycę Katarzynę w celu osłabienia ducha patriotyzmu polskiego.