Lewiczyn. Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika

Przy starym trakcie królewskim krakowsko-warszawskim, pomiędzy Grójcem a Białobrzegami leży niewielka miejscowość o nazwie Lewiczyn, a w niej znajduje się wielowiekowe Sanktuarium Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych, Pani Ziemi Grójeckiej.

Jak podają materiały źródłowe, w 1310 r. plebanem lewiczyńskim był ks. Marcin. Tradycja ludowa mówi o wojsku książęcym, które w podzięce Bogu za  zwycięstwo nad wrogiem (XIII w.) usypało czapkami wzgórze, na którym wybudowano kościół pod wezwaniem św. Wojciecha. Wielka waleczność i odwaga wojska zostały nazwane “lwim czynem” i stąd ma pochodzić nazwa miejscowości Lewiczyn. W XIII w. wzniesiono tu drewnianą świątynię, która przetrwała 300 lat. Jej fundatorami byli Lewiccy z Lewiczyna herbu Prawda.

W 1442 r. kanonik krakowski i doktor dekretałów (wyroków papieskich), Jakub Zaborowski, ofiarował plebanii lewiczyńskiej swój dział ojcowski, którego zwrotu daremnie żądały w latach 1449-1453 bratanice księdza kanonika. W XVI w. wieś Lewiczyn należała do Prokopa Oborskiego i poborcy w ziemi czerskiej, Piotra Odrzywolskiego.

W roku 1603 odbyła się wizytacja biskupa poznańskiego, Wawrzyńca Groślickiego, który stwierdził, że stan drewnianej świątyni jest zły i grozi zawaleniem. Od tego czasu zaczęto gromadzić drewno z czerwonego modrzewia na budowę nowego kościoła. Stara świątynia była dość obszerna, mieściła w sobie kilka ołtarzy, z czego trzy znajdowały się w dobrym stanie. Do wyposażenia kościoła należały: folwark w lewiczynie, dziesięciny z Lewiczyna, Woli Lewickiej, Belska Małego i Wielkiego Grotowa, Bodzewa, Jaroch, Borut, Oczesał, Widowa, Skurowa, Kus, Zaborowa Małego i Wielkiego.

Po trzech wiekach istnienia pierwotnej świątyni, w latach 1606-1608 na jej miejscu powstała druga, bardziej okazała, pod wezwaniem Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, istniejąca do dziś. Została ufundowana przez podstolego czerskiego Prokopa Oborskiego.  Konsekracja kościoła nastąpiła 27 kwietnia 1608 r. Kilka lat później  (w 1616 r.) w protokole wizytacyjnym wysoko oceniono walory architektoniczne świątyni. W połowie XVII w. staraniem miejscowego proboszcza, Andrzeja Gałokowskiego, dobudowano dwuwieżową fasadę.

W 1718 r. w Lewiczynie istniało siedem bractw: Najświętszego Sakramentu, Różańca NMP, Imienia Jezus, szkaplerza NMP, Niepokalanego Poczęcia NMP, Św. Izydora Oracza i Tercjarzy III Zakonu Św. Franciszka. W tym też czasie wokół Cudownego Obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem umieszczono 294 wota. Okres zaborów odcisnął piętno na życiu Sanktuarium. Zaborca zlikwidował bractwa, a dobra kościelne zabrał. Po upadku powstania styczniowego proboszcz lewiczyński za pomoc powstańcom został zesłany na Sybir. W 1730 r. po silnej burzy świątynia mocno ucierpiała. Uszkodzony kościół odbudowano, ale już jako jednowieżowy i tak pozostało do dziś. O sławie sanktuarium świadczą dary i wota. Król Zygmunt III Waza ofiarował monstrancję (a drugą przekazał na Jasną Górę). Jan III Sobieski po wiktorii wiedeńskiej podarował materiał z namiotu tureckiego wezyra, fragment tego materiału jest wszyty do jednego z ornatów. Do historii Lewiczyna wpisał się też Tadeusz Kościuszko, który 27 czerwca 1794 r. tutaj przygotowywał plan obrony Warszawy przed Moskalami.

Kościół to zabytek klasy zerowej z bogatym barokowym wyposażeniem. Ołtarz główny z 1750 r. został ufundowany przez ks. Antoniego Wilskiego, kanonika żmudzkiego i proboszcza lewiczyńskiego. Ołtarze boczne pochodzą z 1742 r., ambona z 1753 r. Uwagę zwracają barokowa monstrancja z XVIII w., dwa XVII-wieczne feretrony, obrazy Przemienienia Pańskiego, Niepokalanego Poczęcia NMP, św. Antoniego i św. Marcina. Najnowszy obraz przedstawiający św. Wojciecha to malowidło pędzla Jana Molgi z Warszawy, ufundowane przez parafian i księdza proboszcza Czesława Aulicha w 1995 r. Wśród darów znajduje się patera do konsekracji komunikantów, której używał Ojciec Święty do Mszy Świętej po powrocie do Rzymu z trzeciej pielgrzymki do Ojczyzny. Jednak najcenniejszym i najstarszym skarbem kościoła lewiczyńskiego jest Cudowny Obraz Matki Bożej, Pocieszycielki Strapionych, Pani Ziemi Grójeckiej.