Brwinów. Św. Floriana

O parafii

Dokładna data erygowania parafii nie jest znana. Czasami podawany jest hipotetycznie wiek XIII – wówczas nastąpił zasadniczy rozwój sieci parafialnej, jednak tak wczesne powstanie parafii nie znajduje potwierdzenia w źródłach. Dokumenty dotyczące nadań i dziesięcin świadczą o znacznej rozległości brwinowskiej parafii (w XVI w. w jej skład wchodziło 13 wsi). Najstarszy pisemny zapis na temat parafii i kościoła pw. św. Floriana pochodzi z roku 1423, ujawniając nam imię sprawującego wówczas pieczę plebana Dersława. Kolejna podana w źródłach data to rok 1446, gdy gospodarzem parafii był „X. Mikołaj z uczonym stopniem Magistra”. Nazwisko jednego z kolejnych proboszczów podają dokumenty dopiero w połowie następnego stulecia. Był nim ks. Stanisław Rybiński wzmiankowany w latach 1557-1569.

Wyjątkowo cennych informacji o dziejach parafii dostarczają nam zapisy dotyczące wizytacji biskupich w XVII w. Gdy w 1603 r. odwiedził Brwinów biskup poznański Wawrzyniec Goślicki, ówczesny drewniany kościół (nie wiadomo, czy pierwotny) był „w złym bardzo stanie i pod tytułem ś. Floryana męczennika poświęcony”. Podczas następnej wizytacji w 1616 r. biskup Piasecki odnotował, że były zgromadzone wówczas materiały do budowy nowej świątyni. Proboszczem parafii był w tym czasie ks. Józef Świetlicki, a wikarym ks. Jan Gęski. Przy kościele wybudowano wtedy nową plebanię, a za cmentarzem przykościelnym ulokowana była dzwonnica. Istniała też szkoła parafialna. Z zapisów jednej z kolejnych wizytacji, gdy parafię odwiedził w 1672r. biskup Święcicki wynika, że wystawiony po 1616 r. kościół nie był jeszcze konsekrowany, choć już na tyle zniszczony, że dach wymagał wymiany (prawdopodobnie po wybudowaniu świątynia została tylko benedykowana, a uroczysta konsekracja często następowała wiele lat później). Kościół posiadał dwie kaplice boczne: północną – św. Anny z nagrobkiem Zerków i obrazami św. Anny i św. Stanisława oraz południową dekorowaną malowidłami, z umieszczonym w niej grobem Kazimierza Kotowskiego, sędziego Ziemi Warszawskiej. W głównym ołtarzu wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej obwieszony wotami. Dokument wizytacji zaświadcza o dokonaniach budowlanych ówczesnego proboszcza ks. Tomasza Wiechy, który powiększył zabudowania plebanii, wystawił nowy dom dla wikarego i wybudował nowy szpital.

Siedemnastowieczną świątynię zastąpił kolejny drewniany kościół, wzniesiony w 1760 r. staraniem proboszcza ks. Baltazara Antoniego Tarkowskiego, a kolejny gospodarz parafii ks. Franciszek Albertrandi wybudował 20 lat później plebanię, która służyła parafii przez 200 lat (została rozebrana w 1982r.). Wystawiony w XVIII w. kościół miał dwuwieżową bryłę utrzymaną w duchu barokowym. W połowie następnego stulecia świątynia uległa przebudowie w stylistyce klasycystycznej, otrzymując fasadę bezwieżową, z trójkątnym szczytem i dwoma gzymsami. Zachowały się rysunki ilustrujące metamorfozę brwinowskiego kościółka. Prawdopodobnym fundatorem przebudowy był Eustachy Marylski, właściciel pobliskich Książenic i Żółwina, inicjator wystawienia drewnianej kaplicy grobowej na miejscowym cmentarzu. Prawdopodobnie przebudowa spowodowana została złym stanem technicznym budynku oraz koniecznością dostosowania chóru do sprawionych w 1855 r. organów.

W 1927 r. by dostosować rozmiary kościoła do potrzeb parafii zaczęto wznosić obecną świątynię wg projektu arch. Mieczysława Wołkowińskiego. Czasy te być może pamiętają jeszcze najstarsi parafianie. Początkowo na froncie kościółka drewnianego dostawiono wieżę z dzwonami. Po pewnym czasie przystąpiono do budowy murów zewnętrznych kościoła wraz z bocznymi nawami, otaczając ściany drewnianej świątyni, z której korzystano jeszcze do 1937r. Wówczas wykonano strop nowego kościoła, postawiono dach, rozebrano obudowane już murami ściany kościółka drewnianego i przystąpiono do wykańczania wnętrza. Inicjatorem budowy był ówczesny proboszcz ks. Franciszek Kawiecki. W nowym kościele pozostało wyposażenie z rozebranej drewnianej budowli. Zespół pięciu ołtarzy, barokowa nastawa chrzcielnicy i rokokowa ambona pochodzą z 2 poł. XVIII w. Dwukondygnacyjny ołtarz główny ozdabiają rzeźby arcykapłanów Aarona i Melchizedeka, umieszczone nad bramkami bocznymi, zaś pole centralne, ujęte dwiema kolumnami, zajmuje obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w sukience z blachy srebrnej z 1 poł. XVIII w., przeniesiony zapewne z wcześniejszego ołtarza. Nad obrazem dwa putta trzymają koronę. Po obu stronach tabernakulum w formie tempietta klęczą na wolutach figury adorujących aniołów. Górną kondygnację z obrazem Pana Jezusa wieńczy otoczony promieniami i obłokami trójkąt z Okiem Opatrzności.

Prawy ołtarz boczny zdobi osadzony w oryginalnych ramach obraz św. Floriana, przypisywany jednemu z najwybitniejszych polskich malarzy połowy XVIII w., Szymonowi Czechowiczowi. W lewym ołtarzu umieszczone zostało późniejsze malowidło F. Hegmanna z 1883 r., przedstawiające św. Antoniego Padewskiego. Obrazy z ołtarzy stojących przy ścianach północnej i południowej w nawach bocznych przedstawiają św. Stanisława biskupa i św. Rocha – patrona chorych i orędownika w czasie zarazy.

Barokową nastawę chrzcielnicy ozdabia pełnoplastyczna scena Chrztu Chrystusa ze św. Janem polewającym wodą głowę stojącego niżej Jezusa i umieszczonym za nim aniołem. Baldachim wieńczy figura Boga Ojca z oznakami władzy nad światem (berło i glob ziemski). Na krawędzi gzymsu, poniżej Boga Ojca siedziało putto trzymające banderolę z inskrypcją odnoszącą się do sceny poniżej: „Ten jest Syn mój miły” (obecnie figurka zdemontowana). Kształt baldachimu chrzcielnicy powtarza kosz i baldachim ambony, które jednak już są dekorowane rokokowym repertuarem motywów ornamentalnych. W zaplecku osadzony był niegdyś obraz Dobrego Pasterza. Baldachim ambony wieńczy figura św. Andrzeja z atrybutem jego męczeństwa – krzyżem w kształcie litery X. Analogiczna struktura chrzcielnicy i ambony mogą sugerować pierwotnie symetryczne ich rozmieszczenie względem ołtarza głównego. Być może przy osadzaniu w nowym wnętrzu elementów wyposażenia ze starego kościoła zmieniono ich układ przestrzenny. A może w domowych archiwach parafian znajduje się fotografia wnętrza poprzedniej świątyni, uwiecznionego przy okazji jakiejś uroczystości ?

Oprócz omówionego XVIII-wiecznego wyposażenia zachowały się dwa krucyfiksy pochodzące z wcześniejszych kościołów, jeden o cechach późnogotyckich umieszczony w kruchcie i drugi, późniejszy – na filarze międzynawowym. 13 czerwca 1967 r. kościół konsekrowany został przez Prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego. Od 1993 r. Brwinów jest siedzibą dekanatu brwinowskiego archidiecezji warszawskiej.

Aktualności

Kancelaria parafialna

ul. Biskupicka 2
05-840 Brwinów

tel. +48 22 729 61 44
e-mail: swflorian@swflorian.com

Kancelaria czynna:

  • od poniedziałku do piątku – godz. 9:00-10:00 oraz 16:30-17:30
  • sobota – godz. 9:00-10:00

Msze Święte

Niedziele i święta:
7:00, 9:00, 10:30, 11:45 (dla dzieci), 13:00, 15:00 (Msza Trydencka), 18:00
Dni powszednie:
7:00, 8:00, 18:00

Księża w parafii

Proboszcz

Ksiądz kanonik Maciej Kurzawa (1983, 2007)

Wicedziekan dekanatu brwinowskiego
Wikariusz

Ksiądz Mariusz Białęcki (2013, 2017)

Wikariusz

Ksiądz Dariusz Drozdek (2016, 2017)

kapelan w Domu Pomocy Społecznej, dekanalny duszpasterz dzieci i młodzieży w dekanacie brwinowskim
Wikariusz

Ksiądz Wojciech Koszutski (1999, 2019)

Wikariusz

Ksiądz Grzegorz Wieczorek (2000, 2021)

Kapelan sióstr klarysek kapucynek
Mieszka na terenie parafii

Ksiądz prałat Mieczysław Rzepecki (1963, 1991)

Egzorcysta

Spowiedź

Spowiedź w czasie każdej Mszy Świętej.

Nabożeństwa

  • Różaniec – każdego dnia października o 17:30
  • Koronka do Miłosierdzia Bożego – w piątki po mszy św. wieczornej
  • W Wielkim Poście
    • w piątki Droga Krzyżowa
      • o godz. 16:30 z udziałem dzieci
      • o godz.17:30 dla dorosłych
      • o godz.19:00 dla młodzieży
    • w niedziele Gorzkie Żale o godz. 17:30

Poradnia rodzinna

Spotkania z doradcom rodzinny: Grażyna Mieczkowska, Alicja Świercz

Zapisy na spotkania nr tel.: 603 248 775, 509 862 103