Ikona w dialogu polsko-ukraińskim. Prezydentowe otworzyły wystawę ikon w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej

Żony prezydentów Polski i Ukrainy Agata Duda-Kornhauser i Maryna Poroszenko w piątek 2 grudnia wzięły udział w otwarciu wystawy polskich i ukraińskich ikon w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Najnowszą ekspozycję placówki mieszczącej się przy archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie oglądać można do 12 lutego.

Po najnowszej ekspozycji archidiecezjalnej placówki kulturalnej oprowadził Pierwsze Damy dyrektor muzeum ks. Mirosław Nowak oraz kuratorzy wystawy Katarzyna Jakubowska z Katedry Ukrainistyki Uniwersytetu Warszawskiego i Mateusz Sola ze Stowarzyszenia Przyjaciół Nowicy. Panie prezydentowe wpisały się także do pamiątkowej księgi. „Takie wydarzenia służą wzajemnemu i zrozumieniu obu narodów” – napisała Agata Duda-Kornhauser.

Podczas wernisażu kuratorzy wystawy, a zarazem organizatorzy spotkań ikonopisów w Nowicy opowiedzieli o idei plenerów. Katarzyna Jakubowska podkreśliła że warsztaty są przede wszystkim okazją do spotkań Polaków i Ukraińców, a także spotkanie Białorusinów, czy Gruzinów. „To właśnie tam artyści mają szansę wymienić się swoim doświadczeniem, ale nie tylko na polu sztuki, ale także na polu różnorodności wyznań i różnych doświadczeń historycznych” – powiedziała Jakubowska.

Organizatorom plenerów przyświeca przesłanie aby nie tylko przypominać dobro, jakie było kiedyś miedzy naszymi narodami, ale także pokazywać, że dzięki współpracy Polaków i Ukraińców możemy zrobić więcej, na nowo tworzyć dobro” – wskazała organizatorka plenerów. Z kolei Mateusz Sola zwrócił uwagę, że w te warsztaty angażuje się coraz większe grono osób: nie tylko ikonopisarzy, a i historyków sztuki, krytyków sztuki oraz architektów.

W wernisażu udział wziął także patron honorowy wystawy – historyk sztuki, biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej Michał Janocha, który tłumaczył symbolikę wybranych ikon. Wskazał też, że Chrystus jest mostem łączącym bratnie narody Polski i Ukrainy. Zachęcił, abyśmy widzieli w sobie braci, ponad przepaścią historii.

Najnowsza wystawa „Szukam o Panie Twojego Oblicza. Ikona w dialogu polsko-ukraińskim” prezentuje dorobek plenerów ikonograficznych, na których od ośmiu lat spotykają się środowiska polskich i ukraińskich pisarzy ikon, i dzięki którym wytworzyła się sieć kontaktów i wymiany doświadczeń pomiędzy twórcami sztuki sakralnej. Prace prezentowane na wystawie w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej ukazują różnorodność interpretacji twórców wywodzących się z wielu szkół i pracowni ikonograficznych. Obok prac „tradycyjnych” obejrzeć można tu również prace autorskie, które przemawiają poprzez współczesny język sztuki.

Plenery dla pisarzy ikon organizowane są od 2008 r. w przez Stowarzyszenie Przyjaciół Nowicy wraz z Bractwem Młodzieży Greckokatolickiej Sarepta i Katedrą Sztuki Sakralnej Lwowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Każdego roku praca uczestników ogniskuje się wokół jednego z wielkich tematów tradycji ikonowej zaczynając od Ikon Chrystusa i Bogurodzicy, przez Proroków, Apostołów i Świętych aż do tegorocznej pracy nad ikonami czerpiącymi inspirację z Księgi Apokalipsy św. Jana.

Przygotowując pierwszy plener dla malarzy ikon z Polski, Ukrainy, Słowacji, jego organizatorzy chcieli zwrócić uwagę na wspólne źródła inspiracji twórców podejmujących u progu XXI w. tematykę sakralną. Był to swoisty eksperyment polegający na stworzeniu przestrzeni umożliwiającej spotkanie twórców wywodzących się z różnych konfesji, których łączy fascynacja ikoną.

Każdego roku praca uczestników ogniskuje się wokół jednego z wielkich tematów tradycji ikonowej zaczynając od Ikon Chrystusa i Bogurodzicy, przez Proroków, Apostołów i Świętych aż do tegorocznej pracy nad ikonami czerpiącymi inspirację z Księgi Apokalipsy św. Jana. Zarówno Międzynarodowe Warsztaty Ikonopisów w Nowicy, jak i Międzynarodowy Plener Ikonopisania i Sztuki Sakralnej w Zamłyniu oraz Warsztaty w Kijowie to przede wszystkim spotkania, które służą poznaniu siebie nawzajem Polaków i Ukraińców oraz podjęciu dialogu osób o bardzo różnym doświadczeniu życiowym, artystycznym i historycznym. To świadectwo, że budowanie wzajemnych relacji tak osobistych, jak i artystycznych jest możliwe i potrzebne, a jego efekty mogą mieć konkretny wymiar społeczny.

Udział żony prezydenta Petra Poroszenki w wernisażu wystawy związany jest w oficjalną podróżą głowy ukraińskiego państwa do Polski, która odbywa się 2 grudnia. Wcześniej Pierwsze Damy wzięły udział w gali wręczenia nagród laureatom konkursu „Człowiek bez barier”.

Wystawę „Szukam o Panie Twojego Oblicza. Ikona w dialogu polsko-ukraińskim” oglądać można w nowej siedzibie Muzeum Archidiecezji Warszawskiej przy archikatedrze św. Jana na Starym Mieście do 12 lutego.

KAI

fot. Grzegorz Jakubowski/KPRP